In deel V van de twintigdelige cyclus van de Rougon-Macquart is de hoofdpersoon priester Serge Mouret, zoon van Marthe, van de tak Rougon, en François, van de tak Macquart, en achterkleinzoon van de oermoeder Adélaïde, de laatste telg uit een gedegenereerd adellijk geslacht. Vele basale kenmerken van deze drie knooppunten van zijn familie komen tot uitdrukking in deze nazaat. Het is een vervolg op deel IV, dat zich afspeelt tijdens de jeugdjaren van Serge. De bourgeoisie van de tak Rougon en het onaangepaste van de tak Macquart in combinatie met het edele en de gekte van oermoeder Adélaïde zijn de ingrediënten waaruit de lijdensweg van priester Serge Mouret gevormd wordt.
Het boek schildert de strijd om de religieuze waarden onder druk van een episch verhaal van liefde, waar hemel en aarde botsen.
In het Frankrijk van de negentiende eeuw was dit een gewaagd thema. Hoewel het hele werk van Zola verboden was door de Rooms-Katholieke Kerk en op de index van verboden boeken stond, tergt dit deel wel zeer krachtig de katholieke normen. Naturalist en wetenschapper als Zola was, heeft hij alles zo scherp mogelijk en precies beschreven, zodat een duidelijk beeld is ontstaan van de Rooms-Katholieke Kerk in die tijd.
In het vijfde deel van de twintigdelige cyclus van de Rougon-Macquart, De misstap van priester Mouret, staat de lijdensweg van priester Serge Mouret centraal. De familie die Zola op dertigjarige leeftijd bedacht, is in dit deel toe aan haar kleinkinderen. De rijkdom van de invloed van de factoren aanleg en omgeving, die Zola wilde bestuderen en weergeven, is sterk toegenomen per deel, en raakt steeds verder in elkaar vervlochten.
In de hoofdpersoon van dit deel, Serge, komen alle grote invloeden samen. Het is de boerse stamvader Rougon die met de laatste telg uit een vervallen adellijk geslacht huwt, de oermoeder Adélaïde, die op haar beurt na de dood van haar man een onstuimige relatie aangaat met de zwerver Macquart. Deze drie oerbronnen brengen kinderen voort en komen weer tezamen, doordat het kleinkind van Adélaïde vanuit de Rougontak huwt met haar kleinkind vanuit de Macquart-tak, met als nazaat het achterkleinkind Serge.
Serge is een van de drie kinderen van Marthe Rougon, van de tak Rougon, en François Mouret, van de tak Macquart. Deze twee ouders zijn hoofdfiguren uit het vierde deel, De verovering van Plassans. Serge, hun middelste kind, is in het vijfde deel afgestudeerd als priester aan het seminarie.
Lees hier het nawoord inclusief meer informatie over dit deel.
